Γάμος με ετοιμοθάνατο: κανένα δικαίωμα συντάξεως χηρείας για τον επιζώντα σύζυγο
L 5 R 51/17 LSG Darmstadt
Σύμφωνα με γερμανική νομοθεσία που ισχύει από το 2001, δικαίωμα λήψης συντάξεως χηρείας δεν θεμελιώνεται από επιζώντα σύζυγο, εφόσον ο γάμος του με τον εκλιπόντα διήρκεσε λιγότερο από έτος. Κατ’ εξαίρεση σύνταξη χηρείας χορηγείται σε τέτοια περίπτωση, όταν ο θάνατος επήλθε από απρόβλεπτο περιστατικό, π.χ. ατύχημα ή ασθένεια με ασυνήθη, ραγδαία επιδείνωση.
Στην ένδικη περίπτωση ζευγάρι Γερμανών, που υπήρξαν παντρεμένοι από το 1980 μέχρι το 2000, οπότε χώρισαν, συνήψαν εκ νέου συναισθηματικό δεσμό το 2011, όταν ο άντρας ήταν ήδη διαγνωσμένος με καρκίνο. Το Νοέμβριο του 2012 και ενώ η ασθένειά του είχε επιδεινωθεί (μεταστάσεις σε συκώτι και λεμφαδένες) το ζευγάρι συνήψε γάμο μέσα στο νοσοκομείο. Λίγο αργότερα ο σύζυγος πέθανε.
Υπό τις συνθήκες αυτές, το ασφαλιστικό ταμείο του εκλιπόντος αρνήθηκε να χορηγήσει σύνταξη χηρείας στην επιζήσασα σύζυγο, που μάλιστα δεν θεμελιώνει αυτοτελές ατομικό δικαίωμα συνταξιοδότησης για άλλο λόγο. Την απόφαση αυτή επικύρωσε το επιληφθέν δικαστήριο, μετά από προσφυγή της ενδιαφερομένης.
Όλες οι περιστάσεις της ένδικης υπόθεσης συνηγορούσαν σύμφωνα με το δικαστήριο, ότι συνέτρεχε “γάμος αποκατάστασης” που ενέπιπτε στην παραπάνω νομοθετική διάταξη. Συνήφθη δηλ. αυτός ειδικά για να θεμελιώσει η γυναίκα συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά το θάνατο του συζύγου της. Εάν συνέτρεξε δόλος ατομικά στο πρόσωπό της δεν ενδιαφέρει. Αρκεί ότι κατά τη σύναψη του γάμου ο ίδιος ο ασφαλισμένος γνώριζε, ότι η κατάσταση της υγείας του ήταν δεινή και μη αναστρέψιμη.