Δικαίωμα καταστροφής έργων τέχνης άρρηκτα συνδεδεμένων με μουσειακό χώρο

Υπόθεση BGH “Nathalie Braun Barends v. Kunsthalle Mannheim: Αποφάσεις της 21.2.2019 I ZR 98/17 – HHole (for Mannheim) και I ZR 99/17 – PHaradies

Το 2006 η ενάγουσα δημιούργησε κατά παραγγελία του μουσείου Kunsthalle Mannheim δύο έργα τέχνης, τα οποία εκτίθεντο έκτοτε άρρηκτα προσαρμοσμένα στις εγκαταστάσεις του, κατά τρόπον ώστε να  καταστούν συστατικά του οικείου ακινήτου. Το ένα έχει τοποθετηθεί στην οροφή και το άλλο σε αίθουσες του κτιρίου.  Ενόψει ανακαίνισης και ριζικής αναδιαρρύθμισης του χώρου, από το έτος 2010 το μουσείο άρχισε να αποσυναρμολογεί και απομακρύνει σταδιακά τα έργα αυτά από τις εγκαταστάσεις του. Η καλλιτέχνις επικαλέστηκε προσβολή των πνευματικών δικαιωμάτων της και προσέφυγε στα αρμόδια γερμανικά δικαστήρια εγείροντας αξιώσεις να ματαιωθεί η απομάκρυνση των εναπομείναντων στοιχείων των έργων της από τον χώρο του μουσείου και να αποκατασταθεί η αρχική μορφή των έργων αυτών, άλλως να επανεγκατασταθούν τα έργα στο μουσείο μετά το πέρας της ανακαίνισης με έξοδα του εναγομένου, και σε κάθε περίπτωση να της καταβληθεί εύλογη αποζημίωση της τάξης των 70.000 ευρώ. Εντελώς επικουρικά, για την περίπτωση που η οριστική απομάκρυνση των έργων από το μουσείο ήθελε κριθεί νόμιμη, η ενάγουσα ζήτησε να της επιδικαστεί αποζημίωση ύψους 330.000 ευρώ συνολικά. 

Το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Γερμανίας (BGH) απεφάνθη με τις παραπάνω αποφάσεις του, ότι ναι μεν η καταστροφή ενός έργου τέχνης συνιστά καταρχήν προσβολή του ηθικού δικαιώματος και της προσωπικότητας του δημιουργού του.  Πλην όμως, ειδικά στην περίπτωση που τα έργα κατέστησαν συστατικά ακινήτου κυριότητας τρίτου προσώπου, τα συμφέροντα του δημιουργού θα πρέπει να σταθμίζονται έναντι των συμφερόντων του κυρίου των έργων αυτών. Εν προκειμένω υπερισχύει το συμφέρον του κυρίου να αναμορφώσει τους χώρους του ακινήτου του σε σχέση με την περιφρούρηση των πνευματικών δικαιωμάτων του δημιουργού.

Το Δικαστήριο καθορίζει με την απόφασή του τους παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την αξιολόγηση των συγκρουόμενων συμφερόντων σε τέτοιες διαφορές.  Από την πλευρά του δημιουργού θα πρέπει να εξετάζεται εάν το έργο του έχει χρηστική εφαρμογή, αν παρουσιάζει αυτοτέλεια σε σχέση με τον χώρο όπου εκτίθεται και αν αποτελεί μοναδικό κομμάτι ή έχει αναπαραχθεί σε αντίτυπα. Από την πλευρά του κυρίου κρίσιμο είναι, εάν την καταστροφή του έργου υπαγορεύουν τεχνικές δυσκολίες ή η ανάγκη αλλαγής χρήσης του ακινήτου. 

Διαβάστε το δελτίο τύπου του BGH, εδώ

 
Θυμηθείτε κι αυτά
prev next

Πριν φύγετε

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται.