Παγκόσμια ημέρα δικαιωμάτων καταναλωτή

Η 15η Μαρτίου εορτάζεται κάθε χρόνο από το 1983 ως παγκόσμια ημέρα δικαιωμάτων καταναλωτή. Η επέτειος αυτή τιμά την πρώτη επίσημη αναφορά στην προστασία του καταναλωτή από τον Πρόεδρο J.F.Kennedy την 15.3.1962. Σε ομιλία του στο Κογκρέσο, ο Kennedy αναγνώρισε τέσσερα θεμελιώδη δικαιώματα στους καταναλωτές, αυτό της ασφάλειας, της ενημέρωσης, της επιλογής και της ακρόασης, θέτοντας έτσι τα θεμέλια για την ανάπτυξη ενός νέου κλάδου δικαίου, ενώ διακήρυξε πως «καταναλωτές είμαστε όλοι», φράση που στο εξής θα αποτελούσε μότο των απανταχού καταναλωτικών οργανώσεων.

ημέρα δικαιωμάτων καταναλωτή2

Το κίνημα προστασίας του καταναλωτή σύντομα μεταπήδησε από την Αμερική στην Ευρώπη, όπου αγκαλιάστηκε από την τότε ακόμα ευρισκόμενη στα σπάργανα Ε.Ε. Πράγματι, η προστασία του καταναλωτή αποτέλεσε τα επόμενα χρόνια και μέχρι σήμερα προτεραιότητα για τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία μεριμνούν να εξασφαλίσουν στους καταναλωτές σημαντικά δικαιώματα σε όλο το φάσμα των συναλλακτικών τους σχέσεων. Εντελώς επιγραμματικά θα πρέπει να αναφερθούν:

  1. Η Οδηγία 2011/83/ΕΕ σχετικά με τα δικαιώματα του καταναλωτή και η Οδηγία 93/13/ΕΚ για τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές, νομοθετήματα που συστήνουν τη συμβατική προστασία του καταναλωτή στην ΕΕ, προβλέποντας μεταξύ άλλων δικαιώματα ενημέρωσης, υπαναχώρησης, αποζημίωσης κλπ. σε περίπτωση π.χ. καταχρηστικότητας των όρων της σύμβασης ή ελαττωματικότητας των παροχών.
  2. Η Οδηγία 2005/29/ΕΚ για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των εμπορευόμενων προς τους καταναλωτές, η οποία προβλέπει προστασία από το παραπλανητικό και το επιθετικό μάρκετινγκ, καθώς και από κάθε πρακτική προώθησης των πωλήσεων μιας επιχείρησης που αντίκειται στις επιταγές της «επαγγελματικής ευσυνειδησίας» και είναι ικανή να διαστρεβλώσει την αγοραστική συμπεριφορά του καταναλωτή.
  3. Οι διάφορες Οδηγίες για την προστασία της ιδιωτικότητας του καταναλωτή, ιδίως κατά την ενάσκηση από τις επιχειρήσεις στοχευμένης διαφήμισης, όπως ενδεικτικά η Οδηγία 95/46/ΕΚ και η Οδηγία 2002/58/ΕΚ.
  4. Η Οδηγία 2000/31/ΕΚ για το ηλεκτρονικό εμπόριο, που περιέχει διατάξεις για την ηλεκτρονική διαφήμιση και τη χρήση υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας.
  5. Το πλέγμα νομοθετημάτων για τη σήμανση των τροφίμων και την παραγωγή και διακίνηση φαρμάκων.

Τις παραπάνω Οδηγίες ερμηνεύει και εξειδικεύει το ΔΕΕ με τη νομολογία του επ’ ευκαιρία προδικαστικών παραπομπών από τα κράτη μέλη. Με αφορμή την παρούσα ανάρτηση λόγω της ημέρας, να παραπέμψουμε σε δύο πολύ πρόσφατες αποφάσεις του Δικαστηρίου για τις καταχρηστικές ρήτρες σε καταναλωτικές συμβάσεις (Οδηγία 93/13/ΕΚ), τις οποίες θα βρείτε εδώ και εδώ.

ημέρα δικαιωμάτων καταναλωτή

Κάθε χρόνο η οργάνωση Consumers International (CI), που αποτελεί έναν διεθνή συνασπισμό καταναλωτικών οργανώσεων με πάνω από 200 μέλη από περισσότερες από 100 διαφορετικές χώρες, επιλέγει ένα θέμα για να αποτελέσει την κεντρική ιδέα των εκδηλώσεων στα πλαίσια του εορτασμού της παγκόσμιας ημέρας δικαιωμάτων του καταναλωτή. Η φετινή επέτειος είναι αφιερωμένη στην υγιεινή διατροφή και την ασφαλή κατανάλωση τροφίμων. Το ζήτημα είναι ιδιαίτερα επίκαιρο, ιδιαίτερα μέσα στους κόλπους της Ε.Ε., όπου πρόσφατα τέθηκε σε εφαρμογή νέα νομοθεσία για τη σήμανση των τροφίμων, όπως έχουμε ήδη σχολιάσει, ενώ δρομολογείται η έκδοση ειδικότερου νομοθετήματος που αφορά τη σήμανση κρεατικών προϊόντων.

Ακριβώς επειδή σήμερα η πολυπλοκότητα των συναλλαγών, η χρήση προηγμένης τεχνολογίας στην παραγωγή και το μάρκετινγκ των προϊόντων και η παγκοσμιοποίηση του εμπορίου δημιουργούν αυξημένους κινδύνους για τον καταναλωτή, θεωρούμε ότι η σημερινή επέτειος πρέπει να αποτελέσει έναυσμα για ενημέρωση σε σχέση με το ισχύον νομικό πλαίσιο και για ευαισθητοποίηση των εμπλεκόμενων φορέων. Επικροτούμε δε, κάθε σχετική πρωτοβουλία. Δυστυχώς, ίσως λόγω του κλίματος ανασφάλειας που λόγω κρίσης επικρατεί στη χώρα μας, δεν εντοπίσαμε τέτοιες πρωτοβουλίες φέτος εντός της ελληνικής επικράτειας.

Θυμηθείτε κι αυτά
prev next

Πριν φύγετε

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται.