Συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας για το προσφυγικό – πού καταλήξαμε; Από τον Δ. Τουτουντζόγλου

Αρκετά δώρα για την Τουρκία, φιλικό χτύπημα στην πλάτη για την Ελλάδα

Μετά από μαραθώνια διαπραγμάτευση το διήμερο 17-18 Μαρτίου, η Ε.Ε και η Τουρκία τα «βρήκαν» και η συμφωνία τίθεται σε ισχύ από τις 20 Μαρτίου 2016.

Τι κέρδισε η Τουρκία
Η Τουρκία κατάφερε να διασφαλίσει χρηματοδότηση ύψους 6 δις, εκ των οποίων τα 3 δις θα εισπραχθούν άμεσα και τα υπόλοιπα θα καταβληθούν έως το τέλος του έτους 2018. Αναμενόμενη ήταν και η εξέλιξη στο θέμα της απελευθέρωσης των ταξιδιωτικών θεωρήσεων (βίζα) των Τούρκων πολιτών, με στόχο την άρση των απαιτήσεων το αργότερο έως το τέλος Ιουνίου του 2016 υπό την προϋπόθεση ότι θα εκπληρωθούν όλα τα προαπαιτούμενα που έθεσε η Ε.Ε στην Τουρκία. Δεν μπορούσε να λείψει από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων και η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Τούρκος πρωθυπουργός κατάφερε να ξεμπλοκάρει το κεφάλαιο 33 που είχε σταθεί εμπόδιο στο παρελθόν από τη Γαλλία, διαμηνύοντας συγχρόνως και το άνοιγμα άλλων κρίσιμων κεφαλαίων χωρίς να προβλέπονται οι σθεναρές αντιδράσεις κρατών μελών της Ε.Ε.

Υποχρεώσεις της Τουρκίας
Οφείλει να συνεργαστεί με την Ε.Ε αλλά και τα γείτονα κράτη λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα, όπου απαιτούνται, ούτως ώστε να μην δημιουργούνται νέα μονοπάτια παράνομης διακίνησης μεταναστών από τα σύνορα της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από τις κυριότερες όμως υποχρεώσεις της γείτονος χώρας, που ουσιαστικά αποτελεί το κυριότερο μέτρο της συμφωνίας της συνόδου κορυφής Ε.Ε-Τουρκίας, είναι η δέσμευση της Τουρκίας να δέχεται πίσω τους παράτυπους μετανάστες που εισέρχονται στα ελληνικά νησιά δια μέσου των συνόρων της. Η διαδικασία αυτή θα πραγματοποιείται κατά τέτοιο τρόπο, ούτως ώστε να μην παραβιάζεται το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο αντίστοιχα. Δεν θα πρόκειται για μαζικές απελάσεις αλλά όλες οι περιπτώσεις θα εξετάζονται μία προς μία. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ο μετανάστης που θα εντοπίζεται σε ελληνικό νησί θα καταγράφεται και αίτησή σου για παροχή ασύλου θα ελέγχεται από τις ελληνικές αρχές, σύμφωνα με την Οδηγία για τις Διαδικασίες Ασύλου, σε συνεργασία με τον Ο.Η.Ε. Ο μετανάστης που δεν θα υποβάλλει αίτηση για άσυλο ή αίτησή του κριθεί μη αποδεκτή με βάση την ανωτέρω Οδηγία, θα επιστρέφεται στην Τουρκία. Για την πιο αποτελεσματική εφαρμογή του άνω μέτρου και γενικότερα στο πλαίσιο της ομαλής λειτουργίας της συμφωνίας , η Τουρκία και η Ελλάδα συμφώνησαν στην παρουσία των Τούρκων αξιωματικών στα ελληνικά νησιά και των Ελλήνων στην Τουρκία αντίστοιχα. Συνάμα, για κάθε Σύρο που θα δέχεται η Τουρκία από τα ελληνικά νησιά, άλλος ένας Σύρος θα εγκαθίσταται από την Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

eu_turkey_bay_iv[150x200]

Από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η Ε.Ε πέρα από τις χρηματοδοτήσεις που θα παρέχει στην Ελλάδα και στην Τουρκία δεσμεύθηκε σε ένα μέτρο που είχε ήδη αποδεχτεί στην συνάντηση των αντιπροσώπων των Κυβερνήσεων στην Σύνοδο της 22ης Ιουλίου 2015 και αφορά το πρόγραμμα μετεγκατάστασης, που μέχρι στιγμής λειτουργεί, αλλά με αργούς ρυθμούς. Παραμένουν λοιπόν ανοικτές γύρω στις 18.000 θέσεις για μετεγκατάσταση και υπάρχει η πρόβλεψη εφόσον το απαιτούν οι περιστάσεις να καλυφθούν περισσότερες θέσεις μέσω μιας εθελοντικής ρύθμισης των κρατών μελών της Ε.Ε

Τι έχει κερδίσει η Ελλάδα
Η Ελλάδα θα λάβει περισσότερη χρηματοδότηση. Για τα πρώτα έξοδα της προστασίας και υποστήριξης των προσφύγων θα εισπράξει γύρω στα 30.000.000 ευρώ και μακροπρόθεσμα προβλέπεται πιο σθεναρή οικονομική υποστήριξη. Η Άγκυρα έχει δώσει ρητές δεσμεύσεις ότι θα σέβεται το διεθνές δίκαιο και ό,τι άλλο συνεπάγεται από αυτό το γεγονός. Επίσης, σε συνεργασία με την Κύπρο, η Ελλάδα κατάφερε να μην «ξεπαγώσουν» τα κεφάλαια εκείνα που επιθυμούσε η Τουρκία για την ενταξιακή της πορεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πέρα από την οικονομική υποστήριξη θα λάβουμε και διοικητικό προσωπικό για τους ελέγχους εκείνους που απαιτούνται στις καταθέσεις ασύλου από τις πρόσφυγες.

Οφείλουμε να υπογραμμίσουμε, πως η εν λόγω συμφωνία της Συνόδου Κορυφής Ε.Ε – Τουρκίας δεν προβλέπει τίποτα απολύτως σχετικά για τους 45.000 πρόσφυγες – μετανάστες που βρίσκονται ήδη στην Ελλάδα εγκλωβισμένοι. Σε μία ακόμη Σύνοδο κορυφής Ε.Ε – Τουρκίας διαπιστώθηκε η «τέχνη του ανατολίτικου παζαριού» εκ μέρους της Τουρκίας. Δεν κατάφερε να αποκτήσει βέβαια όσα διεκδικούσε, αλλά εξασφάλισε αρκετά και συνάμα σημαντικά. Άμεση ρευστότητα, ξεπάγωμα ενταξιακού κεφαλαίου, το ζήτημα της βίζας, αλλά – το κυριότερο – κατέστησε πλέον σαφές πως η Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς την συνδρομή της Τουρκίας, δεν θα μπορέσει να «ομαλοποιήσει» την προσφυγική κρίση και αυτό η Τουρκία θα το εκμεταλλευτεί με το καλύτερο δυνατό τρόπο για να προωθήσει τα δικά της συμφέροντα. Απεναντίας, οι χώρες του Βίσεγκραντ και τα Σκόπια δεν θα ανοίξουν τα σύνορά τους και κατά αυτόν τον τρόπο το προσφυγικό ζήτημα περιορίζεται αποκλειστικά στην Ελλάδα και στην Τουρκία και τα υπόλοιπα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συνδράμουν, όχι υποχρεωτικά, αλλά στα πλαίσια του εθελοντισμού και μάλιστα εξ αποστάσεως.
Επίσης, ενδεικτικό των παραπάνω διαπιστώσεων και για ορισμένους ανησυχητικό, σε βαθμό που προδικάζει την αποτυχία της συμφωνίας, είναι το γεγονός πως κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων Ε.Ε – Τουρκίας, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξαπέλυε «επιθέσεις» κατά των Ευρωπαίων. Ισχυρίστηκε πως υποστηρίζουν άμεσα ή έμμεσα τρομοκρατικές οργανώσεις στην Τουρκία χαρακτηρίζοντας την στάση τους ως «ανέντιμη και ανειλικρινή».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση για δεύτερη φορά εξαρτάται από μία δύναμη εκτός των ευρωπαϊκών της συνόρων. Επισημαίνω το «για δεύτερη φορά», διότι η πρώτη ήταν και εξακολουθεί να είναι η κρίση χρέους, που εξαρτάται (ακόμη) από τις τεχνοκρατικές γνώσεις του ΔΝΤ.

Από τον κ. Δημήτρη Τουτουντζόγλου

Δικηγόρο Δράμας

Θυμηθείτε κι αυτά
prev next

Πριν φύγετε

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται.