ΔΕΕ: Η εφαρμογή της Οδηγίας 2011/83 στις συμβάσεις μεταφοράς επιβατών
Μια ενδιαφέρουσα απόφαση εξέδωσε το ΔΕΕ την 12-3-2020 στην υπόθεση C‑583/18, σε σχέση με την εφαρμογή της Οδηγίας 2011/83/ΕΕ ως προς τις συμβάσεις μεταφοράς επιβατών. Ως γνωστόν η Οδηγία θεσπίζει δικαιώματα για τους καταναλωτές στα πλαίσια συμβάσεων που μεταξύ άλλων συνάπτονται από απόσταση και εκτός εμπορικού καταστήματος. Σχετικά, το άρθρο 6 αυτής ορίζει τα εξής:
«1. Πριν δεσμευθεί ο καταναλωτής με σύμβαση συναπτόμενη εξ αποστάσεως ή εκτός εμπορικού καταστήματος ή με οποιαδήποτε αντίστοιχη προσφορά, ο έμπορος παρέχει στον καταναλωτή τις ακόλουθες πληροφορίες με ευκρινή και κατανοητό τρόπο: […] η) όπου υπάρχει δικαίωμα υπαναχώρησης, τις προϋποθέσεις, την προθεσμία και τις διαδικασίες άσκησης του δικαιώματος σύμφωνα με το άρθρο 11 παράγραφος 1, καθώς και το υπόδειγμα του εντύπου υπαναχώρησης που παρατίθεται στο παράρτημα I τμήμα Β· […]».
Σύμφωνα, όμως, με το άρθρο 3 παρ. 3 στοιχ. ια’ της Οδηγίας, από το πεδίο εφαρμογής της εξαιρούνται οι συμβάσεις για “υπηρεσίες μεταφοράς επιβατών”.
Σύμφωνα με τα ένδικα πραγματικά περιστατικά: Η DB Vertrieb, η οποία ανήκει στον όμιλο Deutsche Bahn AG, εμπορεύεται, ως πράκτορας της DB Fernverkehr AG, τις κάρτες «BahnCard 25» και «BahnCard 50». Οι κάρτες αυτές παρέχουν στους κατόχους τους δικαίωμα εκπτώσεως 25 % ή 50 % επί του τιμήματος των εισιτηρίων τρένου της DB Fernverkehr. Η «BahnCard 25» μπορεί να παραγγελθεί μέσω διαδικτύου. Στον ιστότοπο της DB Vertrieb δεν παρέχεται καμία πληροφορία σχετικά με το δικαίωμα υπαναχωρήσεως του καταναλωτή. Η Verbraucherzentrale Berlin, ένωση προστασίας των καταναλωτών, άσκησε αγωγή ζητώντας να υποχρεωθεί η DB Vertrieb να παύσει να προτείνει, στο πλαίσιο των εμπορικών δραστηριοτήτων της, την εν λόγω εκπτωτική κάρτα στον ιστότοπό της, χωρίς να παρέχει, πριν από τη συμβατική δέσμευση του καταναλωτή, τις πληροφορίες σχετικά με το δικαίωμα υπαναχωρήσεως που αυτός διαθέτει, καθώς και το αντίστοιχο υπόδειγμα του εντύπου υπαναχωρήσεως.
Η DB Vertrieb αμφισβητεί, ότι οι συμβάσεις που αφορούν τις εν λόγω εκπτωτικές κάρτες για εισιτήρια τρένου, εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2011/83/ΕΕ. Αμφισβητεί συνακόλουθα, ότι ως προς τις παροχές αυτές υπέχει υποχρέωση ενημέρωσης των καταναλωτών για το δικαίωμα υπαναχώρησης που τους χορηγεί η Οδηγία. Η εταιρία υποστηρίζει, ότι η παροχή εκπτωτικών καρτών για μετακινήσεις με τρένο εμπίπτει στην έννοια της υπηρεσίας μεταφοράς επιβατών κατά το άρθρο 3 παρ. 3ια της παραπάνω Οδηγίας.
Το ΔΕΕ με την απόφασή διευκρίνισε ότι από το πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2011/83/ΕΕ εξαιρούνται μόνον οι συμβάσεις που έχουν ως αντικείμενο τη μεταφορά του επιβάτη αυτή καθ’αυτή. Αντίθετα, συμβάσεις που διέπουν τις υπηρεσίες στον τομέα των μεταφορών γενικά, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν δραστηριότητα η οποία αποσκοπεί να παράσχει στον καταναλωτή τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει μεταφορά, διέπονται από την Οδηγία κανονικά. Συνεπώς, το άρθρο 3, παράγραφος 3, στοιχείο ιαʹ, της οδηγίας 2011/83 έχει την έννοια ότι σύμβαση η οποία έχει ως αντικείμενο την παροχή στον καταναλωτή εκπτώσεως επί του τιμήματος κατά τη μελλοντική σύναψη συμβάσεων μεταφοράς επιβατών δεν εμπίπτει στην έννοια της «σύμβασης για υπηρεσίες μεταφοράς επιβατών» και, κατά συνέπεια, εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας αυτής, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεών της σχετικά με το δικαίωμα υπαναχωρήσεως.