Επεξεργασία δεδομένων αποκλειστικώς για δημοσιογραφικούς σκοπούς
Στα πλαίσια της υπόθεσης C-345/17 το ΔΕΕ κλήθηκε να αποφανθεί, εάν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 95/46/ΕΚ για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα η επεξεργασία που συνίσταται σε μαγνητοσκόπηση Αστυνομικών κατά την άσκηση των καθηκόντων τους και η ανάρτηση του βίντεο στο YouTube. Τούτο δε ιδίως ενόψει της προβλέψεως που περιέχεται στην αιτιολογική σκέψη 37 της Οδηγίας αυτής, ότι ως προς την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα για δημοσιογραφικούς σκοπούς καθώς και για καλλιτεχνική ή λογοτεχνική έκφραση, ιδίως στον οπτικοακουστικό τομέα, πρέπει να προβλέπονται εξαιρέσεις και περιορισμοί από τις διατάξεις της, οι οποίοι είναι αναγκαίοι για το συμβιβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων του προσώπου με την ελευθερία της έκφρασης, και ιδίως την ελευθερία να λαμβάνει κανείς ή να παρέχει πληροφορίες, όπως αυτή κατοχυρώνεται στο άρθρο 10 της ευρωπαϊκής σύμβασης περί προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών [, η οποία υπογράφηκε στη Ρώμη, στις 4 Νοεμβρίου 1950]. Συναφώς, το άρθρο 9 της Οδηγίας αυτής προβλέπει, ότι “Για την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που πραγματοποιείται αποκλειστικώς για δημοσιογραφικούς σκοπούς ή στο πλαίσιο καλλιτεχνικής ή λογοτεχνικής έκφρασης, τα κράτη μέλη προβλέπουν τις εξαιρέσεις ή παρεκκλίσεις από τις διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου, του κεφαλαίου IV και του κεφαλαίου VI μόνο στο βαθμό που είναι αναγκαίες ώστε το δικαίωμα της ιδιωτικής ζωής να συμβιβάζεται με τους κανόνες που διέπουν την ελευθερία λόγου“.
Σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου, η οποία εκδόθηκε σήμερα, η εν λόγω οδηγία δεν προβλέπει καμία εξαίρεση η οποία να αποκλείει από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των δημοσίων υπαλλήλων.
Περαιτέρω, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι κάθε πληροφορία που δημοσιοποιείται στο διαδίκτυο και η οποία αφορά δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα εμπίπτει στην έννοια των «δημοσιογραφικών δραστηριοτήτων» και υπάγεται, ως εκ τούτου, στις εξαιρέσεις και τις παρεκκλίσεις που προβλέπονται στο άρθρο 9 της οδηγίας 95/46. Εναπόκειται στο αιτούν δικαστήριο να διαπιστώσει εάν από το επίμαχο στην υπόθεση βίντεο προκύπτει, ότι η μαγνητοσκόπηση και η δημοσιοποίησή του είχαν ως αποκλειστικό σκοπό την ανακοίνωση στο κοινό πληροφοριών, απόψεων ή ιδεών. Προς τούτο, το αιτούν δικαστήριο μπορεί να λάβει υπόψη μεταξύ άλλων το γεγονός ότι το επίμαχο βίντεο δημοσιοποιήθηκε σε δικτυακό τόπο από υποκειμένο σε πράξεις αστυνομικής προανάκρισης πρόσωπο, προκειμένου να επιστήσει αυτός την προσοχή της κοινωνίας στις κατά την άποψή του μη σύννομες πρακτικές εκ μέρους της αστυνομίας οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν κατά τη λήψη της καταθέσεώς του. Πρέπει, ωστόσο, να διευκρινισθεί ότι η διαπίστωση τέτοιων μη σύννομων πρακτικών δεν αποτελεί προϋπόθεση για την εφαρμογή του άρθρου 9 της οδηγίας 95/46.
Για τη στάθμιση μεταξύ του δικαιώματος στον σεβασμό της ιδιωτικής ζωής και του δικαιώματος στην ελευθερία εκφράσεως, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχει αναπτύξει ορισμένα βασικά κριτήρια τα οποία πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, όπως είναι μεταξύ άλλων η συμβολή σε συζήτηση δημόσιου ενδιαφέροντος, η φήμη του θιγομένου, το αντικείμενο της γνωστοποιήσεως, ο πρότερος βίος του ενδιαφερομένου, το περιεχόμενο, η μορφή και οι συνέπειες της δημοσιεύσεως, ο τρόπος και οι περιστάσεις υπό τις οποίες αποκτήθηκαν οι πληροφορίες καθώς και η αλήθειά τους. Εναπόκειται στο αιτούν δικαστήριο να εκτιμήσει κατά πόσον οι εξαιρέσεις και οι παρεκκλίσεις που προβλέπονται στο άρθρο 9 της οδηγίας 95/46 είναι αναγκαίες, ώστε το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή να συμβιβασθεί με τους κανόνες που διέπουν την ελευθερία εκφράσεως και κατά πόσον οι εν λόγω εξαιρέσεις και παρεκκλίσεις υπερβαίνουν τα όρια του απολύτως αναγκαίου.
