Μικροδιαφορές: Αμοιβή συγγραφέα από εκδοτική σύμβαση
Ειρηνοδικείο Αθηνών απόφαση υπ’ αριθ. 2424/2023: μικροδιαφορές – αίτημα κήρυξης απόφασης προσωρινά εκτελεστής – οφειλή από εκδοτική σύμβαση – αδικοπραξία – αδικαιολόγητος πλουτισμός
Μια ενδιαφέρουσα υπόθεση δικάστηκε στα τέλη του 2023 από το Ειρηνοδικείο Αθηνών με τη νέα διαδικασία των μικροδιαφορών, που αποτελεί ένα υβρίδιο της νέας τακτικής διαδικασίας, επιβάλλοντας αφενός κατάθεση προτάσεων και αντικρούσεων με όλα τα «σχετικά» στη γραμματεία του δικαστηρίου εντός αποκλειστικής προθεσμίας πριν τη συζήτηση, αφετέρου δε και παράσταση των διαδίκων κατά τη συζήτηση, άλλως κοινή δήλωση περί μη παράστασης.
Ο ενάγων ζητά να του επιδικαστούν τα ποσοστά από τις πωλήσεις του βιβλίου του όσο διήρκεσε η εκδοτική σύμβαση με τον εναγόμενο, ήτοι μεταξύ των ετών 2010-2018. Επιπλέον ζητά να του επιδικαστεί χρηματική ικανοποίηση για την αποκατάσταση της ηθικής βλάβης που υπέστη από την υπερημερία του εναγόμενου, ο οποίος παρακρατεί την ποσοστιαία αμοιβή του συγγραφέα από την τιμή πώλησης κάθε αντιτύπου και κωφεύει στις οχλήσεις του. Ο εναγόμενος δικάστηκε ερήμην.
Η απόφαση παρουσιάζει δικονομικό ενδιαφέρον στο βαθμό που δέχεται ως νόμιμο το αίτημα περί κήρυξης προσωρινής εκτελεστότητας στη διαδικασία των μικροδιαφορών. Σύμφωνα με το δικαστήριο, ναι μεν οι αποφάσεις στην οικεία διαδικασία είναι ανέκκλητες, πλην όμως υπόκεινται σε ανακοπή ερημοδικίας. Στο βαθμό λοιπόν που ο εναγόμενος ερημοδίκησε, παραδεκτά υποβάλλεται αίτημα κήρυξης της απόφασης προσωρινά εκτελεστής, για τον χρόνο που θα μεσολαβήσει μέχρι την τελεσιδικία, ήτοι την πάροδο άπρακτης της προθεσμίας για ανακοπή ερημοδικίας ή την άσκηση και απόρριψη αυτής.
Από κει και πέρα, το δικαστήριο απορρίπτει τη στοιχειοθέτηση αδικοπραξίας από την παραβίαση συμβατικών υποχρεώσεων και λαμβάνει ως βάση για τη θεμελίωση των λοιπών κονδυλίων που ζητά ο ενάγων (ποσοστιαία αμοιβή) την ενοχική σύμβαση που τον συνέδεε μέχρι το 2018 με τον εναγόμενο και όχι τον αδικαιολόγητο πλουτισμό του τελευταίου.
Ακολουθεί απόσπασμα από την απόφαση (1η δημοσίευση Justina.gr):
[…] Για τους λόγους αυτούς ζητά να υποχρεωθεί η εναγόμενη με απόφαση που να κηρύσσεται προσωρινά εκτελεστή, να του καταβάλει νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής, το ως άνω ποσό για το οποίο όπως αναφέρει κατέστη πλουσιότερη χωρίς νόμιμη αιτία, όπως επίσης και το ποσό των Χ € ως χρηματική ικανοποίηση λόγω της ηθικής του βλάβης που υπέστη από την παράβαση της μεταξύ τους σύμβασης καθώς και να καταδικαστεί στην δικαστική του δαπάνη. Μ’ αυτό το περιεχόμενο και αίτημα και αφού προσκομίστηκε το σχετικό κατ’ άρθρο 3 παρ. 2 Ν. 4640 / 2019 ενημερωτικό έντυπο διαμεσολάβησης, η αγωγή αυτή, αρμοδίως φέρεται στο παρόν δικαστήριο ως καθ’ ύλην και κατά τόπο αρμόδιο ( άρθρο 14 παρ. 1α, 25 παρ. 2 ΚΠολΔ), για συζήτηση σύμφωνα με τις ειδικές διατάξεις περί μικροδιαφορών (άρθρα 466 – 471 ΚΠολΔ όπως αυτές ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους με τα άρθρα 24, 25 του Ν. 4842 / 2021 που εφαρμόζονται εν προκειμένω). Έχει ασκηθεί παραδεκτά, (άρθρο 468 παρ. 1 ΚΠολΔ), ενώ έχουν κατατεθεί εμπρόθεσμα προτάσεις υπογεγραμμένες από τον νόμιμο εκπρόσωπο της ενάγουσας, με όλα τα αποδεικτικά μέσα και διαδικαστικά έγγραφα που επικαλείται (άρθρο 468 παρ. 2 ΚΠολΔ). Με βάση δε τα εκτιθέμενα πραγματικά περιστατικά εφόσον η κατά παράβαση υποχρέωση της εναγομένης απορρέει από την ίδια την σύμβαση, η ισχύς της οποίας μέχρι το χρόνο της διακοπής της συνεργασίας τους δεν θίγεται και δεν αναιρούνται οι κατά το διάστημα αυτό γεννηθείσες υποχρεώσεις, η υπό κρίση αγωγή είναι νόμιμη στηριζόμενη όχι στις διατάξεις περί αδικαιολόγητου πλουτισμού αλλά σε αυτές των άρθρων 361, 681 επ., 345, 346 ΑΚ, 32, 33 παρ. 1 και 6 Ν. 2121 / 1993 και 176, 189, 190, 191 ΚΠολΔ, ενώ επίσης νόμιμο είναι και το αίτημα περί κηρύξεως της παρούσας προσωρινά εκτελεστής κατά τα άρθρα 907 και 908 ΚΠολΔ, αφού στην προκειμένη περίπτωση η συζήτηση της υπόθεσης δε γίνεται κατ’ αντιμωλία των διαδίκων (οπότε παρόμοιο αίτημα θα ήταν χωρίς αντικείμενο όπως προκύπτει από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 321, 512 και 904 ΚΠολΔ) και ως εκ τούτου η εναγόμενη έχει το δικαίωμα ασκήσεως αιτιολογημένης ανακοπής ερημοδικίας, οπότε και η απόφαση καθίσταται τελεσίδικη μετά και την παρέλευση της προθεσμίας αυτής ( ΕρμΚΠολΔ Κεραμεύς/ Κονδύλης/ Νίκας άρθρο 471 πρ 4, σελ. 835, ΕιρΛαμίας 14 / 2018, ΕιρΠατρών 47 / 2020 δημ. NOMOS, ΕιρΛαμίας 19 / 2022 αδημ.). Περαιτέρω μη νόμιμο και απορριπτέο είναι το αίτημα καταβολής χρηματικής ικανοποίησης λόγω της επικαλούμενής ηθικής βλάβης, αφού η ενέργεια της εναγομένης στοιχειοθετείται κατά τα εκτεθέντα στην παράβαση της συμβατικής της υποχρέωσης, η οποία σύμφωνα και με όσα αναφέρθηκαν στην μείζονα σκέψη της παρούσας είναι παράνομη μόνο στα πλαίσια της προϋπάρχουσας συμβατικής σχέσης μεταξύ των διαδίκων χωρίς να συνιστά αδικοπραξία κατά την έννοια της ΑΚ 914 ώστε να συντρέχει περίπτωση πρόκλησης ηθικής βλάβης στο πρόσωπο του ενάγοντα. Συνεπώς, αφού καταβλήθηκε και το τέλος δικαστικού ενσήμου με τις υπέρ τρίτων προσαυξήσεις η αγωγή κατά τα λοιπά πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω και για την ουσιαστική της βασιμότητα […].
