Υποχρεωτικά αφαιρούμενες οι μπαταρίες φορητών συσκευών
Στο Justina.gr έχουμε κάνει λόγο για το λεγόμενο “right-to-repair” (δικαίωμα επισκευής) που προωθεί η ΕΕ, στα πλαίσια εφαρμογής μιας στρατηγικής για τη βιωσιμότητα (sustainability) των συσκευών, με απώτερο σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος και των οικονομικών συμφερόντων του καταναλωτή.
Μια από τις πρώτες εκφάνσεις του εν λόγω δικαιώματος συναντάται στην πρόταση Κανονισμού ΕΕ για τις μπαταρίες [COM(2020) 798 final]. Συγκεκριμένα στο άρθρο 11 προβλέπεται ότι μέχρι το 2027 θα πρέπει “οι φορητές μπαταρίες που είναι ενσωματωμένες σε συσκευές να μπορούν να αφαιρούνται και να αντικαθίστανται εύκολα από τον τελικό χρήστη ή από ανεξάρτητους φορείς κατά τη διάρκεια ζωής της συσκευής, εάν οι μπαταρίες έχουν μικρότερη διάρκεια ζωής από τη συσκευή, ή το αργότερο στο τέλος της διάρκειας ζωής της συσκευής”. Σύμφωνα με την ίδια διάταξη, εύκολα αφαιρείται μια μπαταρία από φορητή συσκευή, όταν μπορεί να υποκατασταθεί με άλλη μπαταρία, χωρίς να επηρεάζεται η λειτουργία ή η απόδοση της συσκευής.
Εννοείται ότι στην έννοια της συσκευής εμπίπτουν με βεβαιότητα smartphones, tablets, και laptops, χωρίς να αποκλείονται άλλα έξυπνα devices με διαφορετική λειτουργία (π.χ. ρολόγια, εκτυπωτές, music players, κ.α.).
Οι παραπάνω υποχρεώσεις δεν ισχύουν όταν α) είναι απαραίτητη η συνεχής παροχή ισχύος και απαιτείται μόνιμη σύνδεση μεταξύ της συσκευής και της φορητής μπαταρίας για λόγους ασφάλειας ή απόδοσης, για ιατρικούς λόγους ή για λόγους ακεραιότητας των δεδομένων· ή β) η λειτουργία της μπαταρίας είναι δυνατή μόνο όταν η μπαταρία είναι ενσωματωμένη στη δομή της συσκευής.
Σε σχέση με το παραπάνω δικαίωμα απαιτείται να διευκρινιστεί εάν η έννοια της εύκολης αφαίρεσης και αντικατάστασης μιας μπαταρίας περιλαμβάνει και περιπτώσεις κατά τις οποίες απαιτείται χρήση ειδικών εργαλείων και εξοπλισμού, ή αρκετά επεμβατικές ενέργειες (π.χ. λιώσιμο κόλλας). Είναι επίσης κρίσιμο να θεσμοθετηθεί δυνατότητα αντικατάστασης της μπαταρίας και για μοντέλα των οποίων η παραγωγή έχει σταματήσει, για ένα εύλογο χρονικό διάστημα μέχρι την οριστική απόσυρσή τους από την αγορά.
