Δεν κατοχυρώνεται ως σήμα το όνομα “Escobar”
Την 30/9/2021, η εταιρία Escobar Inc., με έδρα το Πουέρτο Ρίκο (ΗΠΑ), κατέθεσε αίτηση στο Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) για την καταχώριση του λεκτικού σήματος “Pablo Escobar” ως σήμα ΕΕ για ένα ευρύ φάσμα προϊόντων και υπηρεσιών.
Ο Κολομβιανός υπήκοος με το όνομα Pablo Escobar, ο οποίος γεννήθηκε την 1η Δεκεμβρίου 1949 και πέθανε στις 2 Δεκεμβρίου 1993, θεωρείται ότι υπήρξε ο βαρόνος των ναρκωτικών και ναρκο-τρομοκράτης, που ίδρυσε και ήταν ο μοναδικός ηγέτης του καρτέλ του Μεδεγίν (Κολομβία).
Το EUIPO απέρριψε την αίτηση καταχώρισης με την αιτιολογία ότι το σήμα “Escobar” αντίκειται στη δημόσια τάξη και στα χρηστά ήθη. Στηρίχθηκε στην αντίληψη του ισπανικού κοινού, καθώς είναι το πιο οικείο με τον Pablo Escobar στην ΕΕ, λόγω των δεσμών μεταξύ Ισπανίας και Κολομβίας.
Η Escobar Inc. άσκησε προσφυγή κατά της απόφασης αυτής ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με την πρόσφατη απόφαση Τ-255/23 το Δικαστήριο επικύρωσε την άρνηση καταχώρισης του σήματος Pablo Escobar. Σύμφωνα με το Δικαστήριο, το EUIPO ορθώς στηρίχθηκε, κατά την εκτίμησή του, στην αντίληψη των λογικών Ισπανών πολιτών, με μέσο βαθμό ευαισθησίας και ανοχής, που συμμερίζονται τις αδιαίρετες και οικουμενικές αξίες στις οποίες βασίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση (ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ελευθερία, ισότητα και αλληλεγγύη, καθώς και τις αρχές της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου και το δικαίωμα στη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα).
Το EUIPO ορθώς διαπίστωσε ότι τα πρόσωπα αυτά θα συνέδεαν το όνομα του Pablo Escobar με τη διακίνηση ναρκωτικών και τη ναρκο-τρομοκρατία και με τα εγκλήματα και τα δεινά που προκύπτουν από αυτά, παρά με τις πιθανές καλές πράξεις του υπέρ των φτωχών της Κολομβίας. Συνεπώς, το σήμα θα γινόταν αντιληπτό ότι αντίκειται στις θεμελιώδεις αξίες και τα ηθικά πρότυπα που επικρατούν στην ισπανική κοινωνία. Το Δικαστήριο προσθέτει ότι έτσι δεν παραβιάζεται το θεμελιώδες δικαίωμα του Pablo Escobar στο τεκμήριο αθωότητας, διότι, μολονότι ουδέποτε καταδικάστηκε ποινικά, γίνεται αντιληπτός στη δημόσια σφαίρα της Ισπανίας ως σύμβολο του οργανωμένου εγκλήματος που ευθύνεται για πολυάριθμα εγκλήματα.
Βλ. σχετικά Τζούλια, “Fack Ju Göhte”: Σήματα που αντιτίθενται στη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη και η δοκιμή του καταναλωτή «μέσης ευαισθησίας και ανεκτικότητας, ΕπισκΕΔ 2020, σελ. 195 επ.