Αποζημίωση επιβάτη λόγω στρες από αναγκαστική εκκένωση αεροσκάφους
ΔΕΕ C-111/21, της 20.10.2022: Ευρύτατη ερμηνεία του άρθρου 17 παρ. 1 Σύμβασης Μόντρεαλ, Ευθύνη αερομεταφορέων και σε περίπτωση διαταραχής μετατραυματικού στρες επιβάτη εξαιτίας της εκκένωσης αεροσκάφους λόγω έκτακτης ανάγκης
Δυνάμει του άρθρου 3 παρ. 1 Κανονισμού 2027/97, η ευθύνη των αερομεταφορέων της Ένωσης έναντι των επιβατών και των αποσκευών τους διέπεται από τις διατάξεις της Σύμβασης του Μόντρεαλ. Κατά το άρθρο 17 παρ. 1 της Σύμβασης αυτής, ο αερομεταφορέας ευθύνεται για τη ζημία που προκαλείται σε περίπτωση θανάτου ή σωματικού τραυματισμού επιβάτη, υπό τον όρο και μόνον ότι το δυστύχημα που προκάλεσε τον θάνατο ή τον τραυματισμό σημειώθηκε όταν ο επιβάτης ευρίσκετο επί του αεροσκάφους ή κατά τη διάρκεια της επιβίβασης ή της αποβίβασης.
Σχετικά γίνεται δεκτό ότι ο όρος «τραυματισμός» υποδηλώνει την αλλοίωση οργάνου, ιστών ή κυττάρων λόγω ασθένειας ή δυστυχήματος, ενώ ο όρος «σωματικός» παραπέμπει στην υλική υπόσταση ενός έμψυχου όντος, εν προκειμένω στο ανθρώπινο σώμα. Ακολούθως, μολονότι ο όρος «σωματικός τραυματισμός», κατά τη συνήθη έννοιά του, δεν μπορεί να ερμηνευθεί κατά τρόπο που αποκλείει ψυχικό τραύμα συνδεόμενο με τέτοιον σωματικό τραυματισμό, δεν ισχύει το ίδιο σε περίπτωση ιατρικώς αποδεδειγμένου ψυχικού τραύματος το οποίο δεν συνδέεται με σωματικό τραυματισμό.
Εντούτοις, η χρήση του όρου «σωματικός τραυματισμός» στο γράμμα του άρθρου 17 παρ. 1 Σύμβασης του Μόντρεαλ δεν προϋποθέτει κατ’ ανάγκην ότι οι συντάκτες της Σύμβασης αυτής είχαν την πρόθεση να αποκλείσουν, σε περίπτωση «δυστυχήματος», κατά την έννοια της διάταξης αυτής, την ευθύνη των αερομεταφορέων όταν το εν λόγω δυστύχημα προκάλεσε ψυχικά τραύματα σε επιβάτη που δεν συνδέονται με κανέναν σωματικό τραυματισμό από την ίδια αιτία. Τούτο δε γιατί η κατάσταση επιβάτη ο οποίος υπέστη ψυχικό τραύμα λόγω δυστυχήματος μπορεί, ανάλογα με τη σοβαρότητα της ζημίας που προέκυψε, να είναι συγκρίσιμη με εκείνη επιβάτη που υπέστη σωματικό τραυματισμό.
Εντούτοις, η ανάγκη δίκαιης αποζημιώσεως πρέπει να συμβιβάζεται με την ανάγκη διατήρησης μιας «θεμιτής ισορροπίας συμφερόντων» των αερομεταφορέων και των επιβατών. Επομένως, η ευθύνη του αερομεταφορέα μπορεί να θεμελιωθεί μόνον αν ο επιβάτης που υπέστη τραύμα αποδείξει, επαρκώς κατά νόμο, ιδίως μέσω ιατρικής πραγματογνωμοσύνης και αποδεικτικών ιατρικής θεραπείας, την ύπαρξη βλάβης της ψυχικής ακεραιότητάς του, η οποία οφείλεται σε «δυστύχημα» τέτοιας σοβαρότητας ή έντασης που επηρεάζει τη γενική κατάσταση της υγείας του, λαμβανομένων ιδίως υπόψη των ψυχοσωματικών της συνεπειών, και η οποία δεν μπορεί να αποκατασταθεί χωρίς ιατρική θεραπεία.
